Vandaag de dag is het begrip Artificiële Intelligentie (A.I.) niet meer weg te denken. We kennen en gebruiken allemaal wel dingen die door A.I. ondersteund worden. Maar, wat is dit? Waarvoor wordt het gebruikt? Wat zijn de voor-en nadelen? Wat zijn de eventuele risico’s? Deze vragen en nog meer worden beantwoord in dit artikel.
Wat is Artificiële Intelligentie?
Het Europees Parlement definieert A.I. als “de mogelijkheid van een machine om mensachtige vaardigheden te vertonen – zoals redeneren, leren, plannen en creativiteit.”
Zo kunnen technische systemen leren om hun omgeving waar te nemen, om te gaan met deze waarnemingen en problemen op te lossen om een specifiek doel te bereiken. De computer ontvangt data – reeds voorbereid en verzameld via eigen sensoren, zoals een camera – verwerkt deze en reageert erop.
A.I.-systemen zijn in staat om hun gedrag in zekere mate aan te passen, door het effect van vorige acties te analyseren en autonoom te werken.
Simpel uitgelegd zijn er drie soorten A.I. enkel de eerste soort bestaat vandaag:
- Zwakke A.I.: wordt gebruikt voor één specifieke taak
- Sterke A.I.: zoals de definitie hierboven, kan leren uit ervaringen en zich er naar aanpassen.
- Super A.I.: zou theoretisch de intelligentie van mensen kunnen overschrijden.
Sterke- en Super A.I. bestaan (nog) niet, omdat deze soorten dezelfde cognitieve capaciteiten van mensen zouden hebben zonder de nood aan hun inputs.
Waarvoor wordt Artificiële intelligentie gebruikt?
Zonder dat we er stil bij staan, is Artificiële Intelligentie verwerkt in praktisch alles dat we dagelijks gebruiken. Hier een paar voorbeelden:
- Videogames zoals FIFA: A.I. leert jouw strategie en tactiek en past zich daaraan aan om meer weerstand te bieden.
- Advertenties: Je zoekt een broodrooster online, je koopt hem en de komende drie maanden krijg je alleen maar advertenties voor broodroosters te zien. Dit is A.I. Het systeem herkent waar je naar op zoek bent en toont gerelateerde advertenties.
- Virtual assistants zoals Siri: Je stelt haar een vraag en op basis van eerdere, vergelijkbare vragen, zoekt zij een antwoord voor je.
- Navigatietools zoals Google Maps: Auto’s die uitgerust zijn met Android auto volgen via A.I. het patroon van versnellen en vertragen van jouw auto. Zo kunnen zij aan de servers van Google laten weten of er op die route al dan niet file is. Deze informatie wordt dan doorgeven aan andere gebruikers die deze route opzoeken.
- Vertaalsoftware zoals DeepL en Google Translate: Deze maken het veel gemakkelijker om documenten te vertalen. Ook jij als gebruiker helpt hieraan mee. Door de voorgestelde vertaling aan te passen, leert deze software context. Dit staat zeker nog niet op punt en zal een volwaardige vertaler nooit kunnen vervangen, maar voor zaken met weinig context is dit een waardevolle tool.
- Redactie van artikels: A.I. schrijft ondertussen zelf The Washington Post ontwikkelde een computersysteem, “Heliograf”, dat via A.I. op basis van eerder geschreven artikels, nieuwe schrijft over hetzelfde onderwerp (bijvoorbeeld de uitslag van een sportwedstrijd).
- Smart home applications zoals een slimme thermostaat: De geïntegreerde A.I. herkent uw patronen (wanneer je er bent, wanneer het te warm of te koud is….) en programmeert zichzelf op basis hiervan.
- Managementsoftware zoals de Ask&Go-tool van Ordiges: Classificatie, semantische opzoekingen en statistieken, worden met behulp van Artificiële Intelligentie verwerkt om op basis van deze gegevens uw aankoopprocessen te optimaliseren.
De voordelen van Artificiële Intelligentie
De voordelen van A.I. zijn enorm. Statistische informatie kan veel sneller verwerkt worden, zonder human error. Repetitieve taken kunnen volledig geautomatiseerd worden.
Gespecialiseerde robots kunnen met behulp van A.I. complexe operaties op mensen uitvoeren zonder vermoeid te geraken. Daarnaast kan A.I. ook sneller minuscule veranderingen in een persoon herkennen die op ziektes zoals dementie of kanker kunnen wijzen.
A.I.-systemen ervaren (voorlopig) geen emoties, eender welke beslissing dat het neemt is bijgevolg louter gebaseerd op de feiten die het ter beschikking heeft. Ook is een A.I. 24/7 beschikbaar. Tenslotte kan een A.I. zeer snel patronen herkennen en op basis hiervan processen optimaliseren.
In de juridische en financiële sector heeft A.I. een meerwaarde, omdat dit bv. geen fouten kan maken die kunnen leiden tot een rechtszaak, waardoor je niet alleen tijd en geld bespaart maar ook de reputatie van uw bedrijf in stand houdt.
Het grootste voordeel van een A.I. systeem is eigenlijk heel simpel: eens de taak aangeleerd is, vergeet het systeem deze nooit en voert ze foutloos en zonder vermoeidheid of klagen uit.
De nadelen van Artificiële Intelligentie
Jammer genoeg zijn er aan A.I. ook nadelen verbonden.
Ten eerste is een A.I.-systeem enorm kostelijk, zowel in opbouw als onderhoud. Er is een gebouw nodig om het systeem te huisvesten, het verbruikt héél veel elektriciteit en bandbreedte…
Zoals eerder gezegd maakt software zoals DeepL en Google Translate kleine vertalingen een stuk gemakkelijker. Echter, omdat deze programma’s de context niet altijd begrijpen, leidt dit soms tot grappige vertalingen.
Jammer genoeg zijn de fouten die A.I. maakt niet altijd zo onschuldig. Tesla’s beschikken over een Autopilot-functie. Dit betekent dat de wagen in staat is om zelf te rijden, verkeersborden te lezen, gevaren in te schatten…Deze technologie staat zeker nog niet op punt. Na verschillende ongevallen is gebleken dat de wagens stilstaande hulpdienstvoertuigen niet als obstakels herkenden en er aan volle snelheid tegen botsten.
Risico’s van Artificiële Intelligentie
De kans dat Skynet Terminators naar het verleden begint te sturen, is voorlopig klein, maar toch houdt A.I. een aantal risico’s in.
Ten eerste kan de automatisering van processen op lange termijn leiden tot jobverlies. Kijk maar naar fabrieken waar de lopende banden meer en meer geautomatiseerd worden.
Een tweede probleem is dat naast het jobverlies ook andere, waardevolle vaardigheden verloren kunnen gaan en dat mensen (te) lui worden.
We keren terug naar de zelfrijdende auto’s. Wat als binnen 50 jaar alle auto’s volledig autonoom rijden en wij niet meer moeten leren rijden? De mogelijkheid bestaat dat deze systemen door een catastrofe (bv. een natuurramp, satellieten die crashen…) niet meer werken. Wat dan?
Een laatste risico waarmee zeker rekening moet gehouden worden, zijn vooroordelen. Aangezien A.I. zich baseert op data die wij mensen het geven, worden onze vooroordelen ook meegenomen.
Een voorbeeld hiervan is de tool die Amazon gebruikt om CV’s van kandidaten te screenen. Omdat zij er zoveel ontvangen, gebruikten zij een A.I. Uit onderzoek is gebleken dat de software vrouwen overduidelijk discrimineerde. Dit komt omdat het programma getraind werd om patronen te herkennen uit de CV’s van succesvolle kandidaten van de afgelopen 10 jaren. De meerderheid hiervan waren mannen, dus zag de A.I. de “mannelijke” patronen als de beste. Dit programma wordt niet meer gebruikt.
Kansen van Artificiële Intelligentie
De kansen die A.I. ons biedt zijn enorm. We hebben al veel van de voordelen gezien, maar we’ve only scratched the surface. Een voorbeeld hiervan is de European Green Deal, een initiatief van de Europese Unie om tegen 2050 een netto nul-uitstoot van broeikasgassen te bereiken. Deze zal zich grotendeels op Artificiële Intelligentie beroepen om dit doel te bereiken.
A.I. zal o.a. gebruikt worden om:
- De effecten van de klimaatverandering te monitoren
- Betere voorspellingsmodellen te ontwikkelen voor klimatologische noodgevallen
- Wetenschappelijke experimenten te analyseren om nieuwe te ontwikkelen met een hoger slagingspercentage
- Bedrijven bewust maken van hun impact op het milieu door analyse van hun werkwijze, leveranciers en supply-chain
- Opstellen van datasets om het financieel beleid van de EU te ondersteunen
- Resource & energy management
- Het analyseren van de impact van de toeristische sector op het klimaat
En nog veel meer!
Hopelijk heeft dit artikel je een aantal nieuwe dingen bijgebracht over hoe Artificiële Intelligentie in je dagelijks leven ingeburgerd is, hoe het ons nu helpt, de kansen voor de toekomst, hoe het ons kan terughouden én waar we voor moeten opletten.
Bronnen: National Highway Traffic Safety Administration, Ordiges, Europees Parlement, Europese commissie, Europese Unie
Geschreven door Tim Thollebeek, Administrative & communication officer