In België zijn overheidsopdrachten sinds enkele jaren toegangelijker voor een nieuwe soort ondernemingen, met name de KMO’s. De nota federaal aankoopbeleid 2021-2023 werd goedgekeurd door de federale ministerraad. Een belangrijk doel hiervan is het verbeteren van de participatiegraad van kmo’s aan overheidsopdrachten, én het bevorderen van de duurzaamheid ervan aangaande diensten en leveringen. Om meer over dit onderwerp te weten te komen, lees ons artikel.
Toegang tot overheidsopdrachten voor KMO’s, maar ook tot buiten de EU?
Deze kwestie beperkt zich niet tot het nationale niveau. Begin maart heeft de Europese Unie namelijk een maatregel goedgekeurd om haar globale handelspartners ertoe aan te zetten hun markt voor overheidsopdrachten open te stellen. De maatregel, waarover al sinds 2012 wordt gediscussieerd en waartegen sommige EU-leden zich verzetten, komt er nu eindelijk.
Deze verbrede toegang ontmoedigt discriminatie van Europese ondernemingen bij overheidsopdrachten in niet EU-landen. Zo kan de EU eerlijke concurrentie tussen Europese en niet-Europese handelspartners bevorderen, ongeacht het land. Ter informatie, dit wordt een wederkerigheidsproces genoemd.
Ter herinnering: 95% van de Europese overheidsopdrachten is toegankelijk voor niet EU-landen. Ter vergelijking: Europese ondernemingen hebben toegang tot slechts 50% van de wereldwijde overheidsopdrachten. Dit cijfer daalt naargelang het land. In de Verenigde Staten en Japan bedraagt dit slechts 30%. In China is de deelname van Europese bedrijven aan overheidsopdrachten onbestaande.
Wat zijn de gevolgen van deze nieuwe maatregel?
De maatregel werd opgesteld met het oog op China en de Verenigde Staten. Dit omdat China de neiging heeft plaatselijke bedrijven te bevoorrechten voor overheidsopdrachten, maar ook omdat buitenlandse bedrijven reeds zeer sterk vertegenwoordigd zijn op de Chinese markt.
Daarnaast zijn de VS ook zeer protectionistisch ten opzichte van binnenlandse bedrijven. Hierdoor zijn er weinig mogelijkheden voor buitenlandse organisaties. Dit komt ofwel door administratieve belemmeringen of door een uitgesproken nationale voorkeur
In de Verenigde Staten staat nog geen derde van de overheidsopdrachten open voor buitenlandse bedrijven.
Deze maatregel maakt het dus mogelijk de toegang tot Europese overheidsopdrachten te beperken voor ondernemingen uit landen die zelf hun opdrachten niet voldoende openstellen voor buitenlandse ondernemingen.
Dit gaat zelfs nog een stap verder, aangezien de EU een openbaar onderzoek kan instellen indien er discriminatie wordt vermoed. Hiertoe zullen besprekingen met het betrokken land moeten worden gevoerd. Als deze procedures niet worden gevolgd, kan de EU buitenlandse bedrijven sancties opleggen voor Europese aanbestedingen.
Voorwaarden ten voordele van Europese bedrijven
Deze maatregel, getiteld: “instrument voor internationale overheidsopdrachten” (IIO) is van toepassing op opdrachten met een minimumwaarde van 10 miljoen euro voor werken en concessies en 5 miljoen euro voor goederen en diensten.
Bovendien is dit voorstel alleen onder bepaalde voorwaarden van toepassing:
- Dit geldt niet voor leveranciers uit ontwikkelingslanden, om deze te blijven bevoordelen.
- Kleine en middelgrote ondernemingen in de EU zijn minder bezorgd over het bevorderen van hun deelname aan Europese overheidsopdrachten.
- Afhankelijk van de noodzakelijk geachte maatregelen is het toepassingsgebied zeer flexibel. De toepassing kan bijvoorbeeld worden beperkt tot bepaalde leveranciers uit het niet-EU-land en de uitvoering tot één groep aanbesteders in elke EU-lidstaat
Tenslotte zullen deze besprekingen pas aan het eind van het jaar worden afgesloten, na afronding van de onderhandelingen tussen de parlementaire delegatie en de Europese Raad.
De Europese Unie bevordert aldus de deelname van Europese bedrijven aan overheidsopdrachten over de hele wereld. Maar hoe kunnen deze contracten worden uitgevoerd met een efficiënte, aanpasbare en gestandaardiseerde tool?
Ordiges begeleidt haar klanten sinds vele jaren en in alle rechtszekerheid bij het beheer van hun overheidsopdrachten dankzij haar oplossing LIAWEB. Onze software vergemakkelijkt een goed beheer vanaf de behoeftebepaling tot de uitvoering van de opdracht. Onze tools interfacen met uw andere programma’s en worden constant geactualiseerd. Dit biedt onze gebruikers zowel optimaal gebruiksgemak als een procedure die gegarandeerd volledig overeenstemt met de wijzigingen in de regelgeving op de markt.
Artikel geschreven door Noëmie Schmitt en Tim Thollebeek
